03/10/2016
Sau 40 năm theo đường binh nghiệp, ông đã từng ra Bắc vào Nam, 2 lần sang Lào, 7 lượt sang Xiêm và 11 năm lãnh ấn bảo hộ Cao Miên. Năm 1817, Thoại Ngọc Hầu - Nguyễn Văn Thoại được triều đình cử về trấn thủ trấn Vĩnh Thanh khi tuổi ông đã ngoại ngũ tuần.
|
|
|
Đền thờ Thoại Ngọc Hầu (Nguyễn Văn Thoại) tại Phường An Hải Tây, quận Sơn Trà.
|
Thừa hưởng truyền thống, tính cách văn hóa của người dân xứ Quảng: “Vui làm việc nghĩa và sốt sắng với việc công”, cùng với tầm nhìn chiến lược, ngay khi về trấn nhậm, Nguyễn Văn Thoại đã nhanh chóng đốc suất khai thông dòng Thoại Hà - Vĩnh Tế, biến vùng đất An Giang từ nơi hoang địa thành đồng xanh trù phú. Vì vậy, lúc sinh thời, quan trấn thủ Nguyễn Văn Thoại đã được nhân dân An Giang và người dân làng Thoại Sơn ngày xưa yêu kính, gọi theo tước phong của triều đình là Thoại Ngọc Hầu.
Nhưng vượt lên tất cả lại chính là nhân cách của ông, một con người vừa lao động cần mẫn trong công cuộc khẩn hoang mở cõi, vừa hết mực yêu thương nhân dân. ông có tấm lòng yêu thương người dân như là người thân của mình. Có không ít câu chuyện xúc động được ghi chép lại cũng như những giai thoại ý nghĩa về cách ứng xử và tấm lòng của ông đối với người dân, với người thân, với tình bạn, với lưu dân nghèo khó và cả với quê hương bản quán An Hải, nơi chôn nhau cắt rốn của ông.
Bước chân ông đi, công việc ông làm đều để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng người dân Nam bộ nói chung và người dân An Giang nói riêng. 52 năm thực thi công vụ, mặc dù có nhiều chiến tích và công trạng, là một tướng lĩnh tài ba, một nhà ngoại giao kiệt xuất, một nhà doanh điền lỗi lạc, nhưng ông rất khiêm tốn, mẫu mực. Ông cho rằng: Những việc ông tâm huyết vì dân chẳng qua là trách nhiệm với nước và trên hết, đó là “tấm lòng thù tạc của kẻ chăn dân”. Bất cứ người lưu dân và binh lính nào dưới quyền ông thời bấy giờ, cũng ý thức được đức độ và vai trò của ông, vì sự hiện diện của ông là một điều không thể thiếu đối với sự an nguy của họ. Họ truyền cho nhau những câu hát nặng nghĩa, nặng tình về ông:
“...Nước kênh Vĩnh Tế lờ đờ,
nhớ ông Bảo hộ dựng cờ chiêu an...”.
Đối với quê hương Thoại Sơn, Thoại Ngọc Hầu - Nguyễn Văn Thoại đã để lại cho đời sau một công trình nổi tiếng: Kênh Thoại Hà - con kênh dài được đào tay đầu tiên và là con kênh thoát lũ ra biển Tây đầu tiên ở đồng bằng sông Cửu Long, một công trình giao thông - thủy lợi phục vụ phát triển kinh tế, an sinh xã hội lâu dài. Nhân dân Thoại Sơn từ xưa đến nay vẫn một mực tôn kính ông như một vị thánh, là vị tiền hiền của làng Thọai Sơn xưa và huyện Thoại Sơn ngày nay.
|
|
|
Ban khánh tiết đình làng thực hiện nghi lễ cúng hậu hiền.
|
Đối với quê hương An Hải - Sơn Trà, dẫu bận nhiều việc công ở xa quê nhà, nhưng trong tâm thức của ông luôn hướng về cội nguồn. An Hải cần chợ, ông lãnh đạo việc lập chợ Bà Thân; người dân cần nơi thờ tự, ông lập chùa Diên Phước; nhớ ơn các bậc tiền nhân, ông cùng dân xây nhà thờ các vị tiền hiền.
Ghi nhận công lao của ông, nhân dân làng An Hải đã lập đền thờ tôn vinh ông là bậc hậu hiền. Ông mất năm Kỷ Sửu (1829), thọ 68 tuổi. Triều đình nhà Nguyễn đã nhiều lần ban thưởng, sắc phong cho ông và xếp ông vào bậc “Tôn thần hộ quốc tí dân”.
Để tưởng nhớ công lao của ông đối với quê hương Sơn Trà, hằng năm vào dịp ngày 6/6 âm lịch, Ủy ban nhân dân quận tổ chức lễ Kỷ niệm Ngày mất danh thần Thoại Ngọc Hầu - Nguyễn Văn Thoại để giáo dục con cháu noi gương các bậc tiền nhân, cùng nhau xây dựng quận Sơn Trà văn minh, giàu đẹp, giữ gìn và phát huy các giá trị lịch sử, văn hóa của dân tộc và của quê hương.
Từ trong sâu thẳm cội nguồn ký ức, hình ảnh của danh thần Thoại Ngọc Hầu, cùng với những kỳ tích và di sản văn hóa của ông đã để lại cho hậu thế bao giờ cũng làm cho mỗi chúng ta nhân lên lòng tôn kính.
Theo dangbodanang.vn