Một phiên họp toàn thể của Đại hội đồng Liên hợp quốc (Ảnh: TTXVN)
Đại hội đồng Liên hợp quốc họp phiên toàn thể về đại dương và luật biển
Ngày 5/12, tại trụ sở Liên hợp quốc ở thành phố New York (Niu Y/oóc), Đại hội đồng (ĐHĐ) khóa 72 đã họp phiên toàn thể về đề mục thứ 77 trong chương trình nghị sự về đại dương và luật biển. Phiên họp đã xem xét các báo cáo của Tổng Thư ký Liên hợp quốc về các vấn đề liên quan đến đại dương và luật biển và thảo luận về các dự thảo nghị quyết được đưa ra dưới đề mục này.
Tại phiên thảo luận, các nước nhấn mạnh: Năm 2017 đã chứng kiến nhiều sự kiện quan trọng liên quan đến vấn đề đại dương và luật biển, đặc biệt là Hội nghị Liên hợp quốc về đại dương lần đầu tiên được tổ chức với chủ đề “Bảo tồn và sử dụng bền vững đại dương, biển và tài nguyên biển” nhằm hỗ trợ việc thực hiện Mục tiêu Phát triển bền vững thứ 14 về biển và đại dương. Đồng thời, các phiên họp của Ủy ban trù bị do ĐHĐ Liên hợp quốc thành lập nhằm xây dựng công cụ ràng buộc pháp lý quốc tế trong khuôn khổ Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982 về bảo tồn và sử dụng bền vững đa dạng sinh học biển tại khu vực ngoài vùng tài phán quốc gia (BBNJ) đã kết thúc thành công, thông qua báo cáo khuyến nghị về các thành tố của văn kiện pháp lý về BBNJ. Các nước đều cho rằng đã đến lúc phải đưa các cam kết thành hành động thực tế nhằm góp phần thực hiện thắng lợi các Mục tiêu Phát triển bền vững.
Về UNCLOS, nhiều nước nêu bật tầm quan trọng của công ước với tư cách là “hiến pháp của đại dương” điều chỉnh tất cả các hoạt động trên biển và đại dương, đồng thời là khuôn khổ pháp lý toàn diện nhằm quản lý và sử dụng hòa bình, bền vững và công bằng các tài nguyên biển, cũng như giải quyết hòa bình các tranh chấp.
Phát biểu tại phiên họp, Đại sứ Nguyễn Phương Nga, Trưởng Phái đoàn đại diện thường trực của Việt Nam tại Liên hợp quốc đã hoan nghênh nỗ lực của Đại hội đồng và các cơ quan trực thuộc trong thời gian qua, đặc biệt là kết quả của Hội nghị tham vấn không chính thức về đại dương và Luật Biển lần thứ 17 (ICP); Hội nghị lần thứ 26 của các nước thành viên Công ước LHQ về Luật Biển (SPLOS); các cuộc họp của Ủy ban trù bị về bảo tồn và sử dụng bền vững nguồn đa dạng sinh học ở vùng biển nằm ngoài vùng tài phán của quốc gia.
Việt Nam cũng đánh giá cao thành công của Hội nghị lần thứ 22 của Cơ quan quyền lực đáy đại dương (ISA), nỗ lực xem xét các báo cáo của Ủy ban ranh giới ngoài thềm lục địa, cũng như các hoạt động của Tòa án Luật Biển (ITLOS) và các cơ chế giải quyết tranh chấp khác trong việc diễn giải và áp dụng Công ước LHQ về Luật Biển (UNCLOS) 1982.
Đại sứ khẳng định UNCLOS là văn bản pháp lý quan trọng nhất quy định tất cả các hoạt động liên quan đến đại dương và biển, đóng góp cho hoà bình và an ninh, đảm bảo an toàn, an ninh và tự do hàng hải và hàng không trên biển và là khuôn khổ toàn diện và hiệu quả để giải quyết một cách hoà bình các tranh chấp.
Tất cả các quốc gia, dù lớn hay nhỏ, đều phải có thiện chí và trách nhiệm thực hiện các quy định của Công ước. Là một trong những quốc gia đầu tiên ký và phê chuẩn Công ước, Việt Nam luôn tuân thủ các quy định của Công ước, tôn trọng các quyền và lợi ích hợp pháp của các quốc gia khác và tích cực tham gia các hoạt động được tổ chức theo khuôn khổ của Công ước.
Đề cập đến những diễn biến phức tạp tại Biển Đông, Đại sứ nhấn mạnh Việt Nam kêu gọi tất cả các bên liên quan kiềm chế, giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hoà bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS, tôn trọng các tiến trình ngoại giao và pháp lý, thực hiện Tuyên bố chung về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) và sớm hoàn thành Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở biển Đông (COC).
Tập trận Mỹ - Hàn gây căng thẳng khu vực
Từ ngày 4 đến 8/12/2017, không quân Mỹ và Hàn Quốc đã bắt đầu tiến hành cuộc tập trận chung với quy mô được xem là lớn nhất từ trước đến nay. Tham gia cuộc tập trận có khoảng 12.000 binh sĩ cùng hơn 230 máy bay các loại của hai bên, trong đó có hàng chục máy bay chiến đấu tàng hình và các máy bay tối tân như F-22 và F-35. Cuộc tập trận sẽ được tiến hành với nhiều kịch bản, như mô phỏng tấn công chính xác nhằm vào các mục tiêu hạt nhân và tên lửa giả định của CHDCND Triều Tiên.
Cuộc tập trận mang tên "Vigilant" (Cảnh giác) diễn ra trong bối cảnh trước đó chưa đầy 1 tuần, CHDCND Triều Tiên phóng một quả tên lửa đạn đạo liên lục địa Hwasong-15 mới, có tầm bắn được phía CHDCND Triều Tiên cho là “bao phủ hoàn toàn lục địa Mỹ". Vụ phóng này được CHDCND Triều Tiên thực hiện sau gần 3 tháng im ắng kể từ sau khi nước này phóng tên lửa tầm trung bay qua lãnh thổ Nhật Bản và được cho là có khả năng vươn tới đảo Guam của Mỹ.
Mặc dù cuộc tập trận Mỹ - Hàn được phía Hàn Quốc và Mỹ cho rằng nhằm mục đích tăng cường khả năng phối hợp tác chiến giữa các lực lượng Mỹ và Hàn Quốc vào mọi thời điểm và trong mọi điều kiện thời tiết, song phía CHDCND Triều Tiên lại coi đây là một động thái "cực kỳ nguy hiểm" và cáo buộc Washington "muốn gây ra chiến tranh hạt nhân" với việc tổ chức cuộc tập trận không quân nói trên.
Những diễn biến trên được nhận định sẽ tiếp tục khiến bán đảo Triều Tiên tăng nhiệt.
Tổng thống Nga Putin tuyên bố tranh cử tổng thống nhiệm kỳ 2018-2024
Ngày 6/12/2017, tại cuộc gặp với các cựu chiến binh và cán bộ lão thành của nhà máy ô tô GAZ ở thành phố Nizhny Novgorod, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tuyên bố sẽ tiếp tục ra tranh cử tổng thống trong cuộc bầu cử năm 2018-2024. Trong lời tuyên bố của mình, tổng thống Putin đã khẳng định đất nước Nga sẽ chỉ có tiến lên phía trước, và không bao giờ có thế lực nào có thể chặn bước Nga trên con đường ấy.
Trước đó, ông Putin đã xác định "siêu" nhiệm vụ của Tổng thống LB Nga nhiệm kỳ 2018-2024 sẽ là “xây dựng nước Nga thành đất nước mềm dẻo và có năng lực cạnh tranh ở mức cao nhất”.
Ông Putin được bầu làm Tổng thống LB Nga lần đầu tiên cho nhiệm kỳ 4 năm vào tháng 3/2000 và tái đắc cử vào năm 2004. Từ năm 2008 đến hết năm 2012, ông giữ cương vị Thủ tướng Chính phủ. Năm 2012, ông được bầu lại vào chức vụ Tổng thống LB Nga và sẽ kết thúc nhiệm kỳ vào ngày 7/5/2018 tới. Nếu ông giành chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2018, đó sẽ là nhiệm kỳ tổng thống lần thứ 4 của ông.
Nhìn chung, dư luận đánh giá khả năng tái đắc cử một nhiệm kỳ tổng thống nữa của ông Putin là rất cao. Theo số liệu thống kê của Trung tâm nghiên cứu dư luận toàn Nga, kể từ năm 2012 đến nay, tỷ lệ ủng hộ ông Putin luôn có xu thế tăng, duy trì ở mức trên 80%, cao nhất lên đến 89,9%.
Mỹ công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel
Ngày 6/12/2017, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tuyên bố chính thức công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel và sẽ chuyển Đại sứ quán Mỹ về thành phố này một khi công tác chuẩn bị hoàn tất.
Tổng thống Trump cho biết hiện là thời điểm thích hợp để chính thức công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel, đồng thời ông cho rằng quyết định này sẽ có lợi nhất cho lợi ích của nước Mỹ, cũng như việc tìm kiếm hòa bình giữa Israel và Palestine. Theo Tổng thống Trump, kể từ khi Quốc hội Mỹ thông qua Luật Đại sứ quán Jerusalem vào năm 1995 tới nay, các chính quyền tiền nhiệm đã trì hoãn việc thực thi đạo luật này vì quan ngại sẽ gây phương hại cho nỗ lực đàm phán thỏa thuận hòa bình tại khu vực Trung Đông. Quá trình chuẩn bị và chuyển Đại sứ quán Mỹ về Jerusalem có thể sẽ được hoàn tất trong vòng 3 năm.
Ngay sau khi Tổng thống Mỹ Trump tuyên bố công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel, cộng đồng quốc tế đã đưa ra những tiếng nói quan ngại và tiêu cực. Nhiều nhà lãnh đạo trên thế giới đã kêu gọi tổng thống Mỹ không đơn phương công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel vì cho rằng động thái này có thể sẽ đặt dấu chấm hết cho tiến trình hòa bình Trung Đông. Duy nhất chỉ có Israel là phản ứng tích cực đối với tuyên bố của Tổng thống Mỹ Trump.
Trong khi đó, các phe phái chính trị tại Palestine đã kêu gọi các cuộc biểu tình trên diện rộng kéo dài trong “3 ngày giận dữ”, từ ngày 6 đến 8/12. Các phe phái chính trị của Palestine khẳng định thành phố linh thiêng Jerusalem là một “lằn ranh đỏ” và không thể vượt qua.
Anh đạt thỏa thuận đầu tiên về rời khỏi Liên minh châu Âu
Ngày 8/12, tiến trình đàm phán Brexit đã có bước tiến mới khi Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean/Claude Juncker tuyên bố các cuộc đàm phán về việc Anh rời khỏi Liên minh châu Âu, hay còn gọi là Brexit, đã đạt được những "tiến bộ đầy đủ" để mở ra giai đoạn hai đàm phán bàn thảo về tương lai quan hệ thương mại với nước Anh.
Theo Chủ tịch Juncker, Ủy ban châu Âu đã chính thức thông báo lên Hội đồng châu Âu rằng hai bên đã đạt được tiến bộ đầy đủ về thỏa thuận Brexit, biên giới Ireland và quyền công dân. Những điều này có được khi Thủ tướng Anh Theresa May khẳng định với ông Juncker rằng, bà đã nhận được sự ủng hộ của Chính phủ Anh. Đây là cơ sở để ông Juncker tin tưởng rằng hai bên đã được bước tiến cần thiết. Hiện Ủy ban châu Âu đã sẵn sàng bắt đầu đàm phán giai đoạn 2 về thương mại và các mối quan hệ lâu dài giữa Anh và Liên minh châu Âu.
Về phần mình, Thủ tướng May nhấn mạnh sẽ tiếp tục đảm bảo lợi ích của toàn bộ cộng đồng Bắc Ireland và duy trì thỏa thuận "Thứ Sáu tốt lành".
Trong khi đó, Ngoại trưởng Ireland Simon Coveney nhận định đây là một kết quả tốt cho các bên về vấn đề biên giới Ireland khi thỏa thuận đã đảm bảo rằng sẽ không có "đường biên giới cứng" với Ireland sau khi Anh rời Liên minh châu Âu.
Dự kiến, thỏa thuận vừa đạt được giữa Anh và Liên minh châu Âu sẽ được trình lên lãnh đạo 27 nước xem xét thông qua tại Hội nghị thượng đỉnh Liên minh châu Âu vào ngày 14 và 15/12 tại Brussels (Bỉ). Với những bước tiến này, các cuộc đàm phán giữa Anh và Liên minh châu Âu về thương mại và giai đoạn chuyển tiếp sau Brexit sẽ có thể được khởi động vào đầu năm 2018.
Sắc lệnh cấm nhập cảnh của Tổng thống Trump có hiệu lực toàn diện
Ngày 5/12/2017, Tòa án Tối cao Mỹ đã ra phán quyết lệnh cấm nhập cảnh của Tổng thống Donald Trump đối với công dân 6 quốc gia Hồi giáo chính thức có hiệu lực toàn diện. Với 7 phiếu thuận và 2 phiếu chống, các thẩm phán Tòa án tối cao Mỹ đã đồng ý cho phép chính phủ của Tổng thống Donald Trump có thể tạm thời thi hành một cách đầy đủ lệnh cấm công dân từ 6 nước Hồi giáo nhập cảnh trong lúc chờ xem xét. Theo tòa án này, hai quyết định của tòa án cấp thấp hơn là Tòa án liên bang tại thành phố Richmond, bang Virginia, và tại thành phố San Francisco, bang California cản trở lệnh cấm nhập cư do Tổng thống Trump ban hành của những tòa án cấp dưới là “sai trái”.
Sắc lệnh hành pháp về nhập cư lần đầu tiên được Tổng thống Trump ký ban hành ngày 27/1/2017. Sắc lệnh này ngay lập tức đã làm dấy lên làn sóng phản đối cả trong và ngoài nước Mỹ cũng như "khơi mào" cho một "cuộc chiến pháp lý" giữa chính quyền Tổng thống Trump và ngành tư pháp Mỹ. Sau 3 lần sửa đổi, lệnh cấm nhập cảnh của Tổng thống Trump đã được Tòa án tối cao Mỹ phê chuẩn. Đây được xem là một chiến thắng bước đầu quan trọng đối với chính quyền của Tổng thống Donald Trump trong các vấn đề về hạn chế nhập cảnh.
Nghệ thuật Bài Chòi Trung Bộ và Hát Xoan của Việt Nam trở thành Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại
Ngày 7/12/2017, tại Phiên họp Uỷ ban Liên Chính phủ Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể lần thứ 12 của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hiệp quốc (UNESCO) diễn ra tại Jeju, Hàn Quốc, di sản Nghệ thuật Bài Chòi Trung Bộ Việt Nam đã chính thức được UNESCO ghi danh tại Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Nghệ thuật Bài Chòi Trung Bộ Việt Nam (ở các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa và Đà Nẵng) là một loại hình nghệ thuật đa dạng kết hợp âm nhạc, thơ ca, diễn xuất, hội họa và văn học.
Nghệ thuật Bài Chòi là một hoạt động văn hoá quan trọng trong cộng đồng làng xã, đáp ứng nhu cầu giải trí và thưởng thức nghệ thuật của cộng đồng. Các câu chuyện trong Bài Chòi là những bài học đạo đức, thể hiện tình yêu quê hương đất nước, sự gắn kết cộng đồng và những kinh nghiệm trong cuộc sống của người dân.
Đến ngày 8/12/2017, Hát Xoan Phú Thọ cũng đã chính thức được UNESCO đưa ra khỏi Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp và ghi danh tại Danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Đây là lần đầu tiên, Ủy ban Liên Chính phủ quyết định rút một di sản ra khỏi Danh sách di sản văn hoá phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp để chuyển sang Danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Như vậy, Hát Xoan Phú Thọ đã trở thành di sản thứ 11 của Việt Nam được UNESCO vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Trước đó đã có: Nghệ thuật Bài Chòi Trung Bộ (2017), Thực hành tín ngưỡng Thờ Mẫu Tam phủ của người Việt (được công nhận năm 2016); Nghi lễ và trò chơi Kéo co ở Việt Nam, Campuchia, Hàn Quốc, Philippines (hồ sơ đa quốc gia năm 2015); Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh (2014); Nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ (2013); Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ (2012); Hội Gióng ở đền Phù Đổng và đền Sóc (2010); Dân ca Quan họ Bắc Ninh (2009); Không gian văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên (2005); Nhã nhạc cung đình Huế (2003). Ngoài ra Việt Nam còn có 01 di sản văn hóa khác cần bảo vệ khẩn cấp đã được UNESCO công nhận là Ca trù./.